PORADNIK DLA MŁODEGO PRZEDSIĘBIORCY
CZĘŚĆ 2:
ANALIZA SWOT

Analiza SWOT jest jedną z podstawowych metod analizy strategicznej przedsiębiorstwa. Nazwa metody jest akronimem angielskich słów strengths (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse potencjalne lub zaistniałe w otoczeniu), threats (zagrożenia prawdopodobne lub istniejące w otoczeniu). Można ją stosować dla całego przedsiębiorstwa, lub w poszczególnych sferach jego funkcjonowania, np. marketingu, finansach, produkcji, itp. Może być także wykorzystywana w działalności doradczej (konsultingu) jako technika wstępnej analizy strategicznej przedsiębiorstwa (organizacji) zamawiającego usługę konsultingową.

Geneza analizy SWOT

W latach 1960-1970 w Stanford Research Institute przeprowadzono badania na zlecenie największych amerykańskich przedsiębiorstw, których celem było wskazanie sposobów poprawy procesów planowania strategicznego i unikania błędów w planowaniu. Efektem tych badań było opracowanie 4 grup czynników decydujących o efektach działań planistycznych:

  • czynników dobrych (satysfakcjonujących) w teraźniejszości (Satisfactory),
  • czynników dobrych (pozytywnych) w przyszłości – szans (Opportunity),
  • czynników złych w teraźniejszości – błędów (Fault),
  • czynników złych w przyszłości – zagrożeń (Threat).

Etapy przygotowania analizy SWOT

Analiza SWOT w przedsiębiorstwie jest zwykle przedsięwzięciem, w które zaangażowane jest wiele osób. Prowadzona jest przez konsultanta zewnętrznego lub przez pracownika o odpowiednich kwalifikacjach. Podstawowe etapy analizy obejmują:

  1. Określenie celu i przedmiotu analizy SWOT w organizacji, w którym następuje wyjaśnienie wszystkim zaangażowanym pracownikom dlaczego podejmowane są działania analityczne. 
  2. Przedstawienie procedury analizy uczestnikom, etap ten jest niezbędny, aby zapewnić jednolite podejście do analizy w zespole uczestników.
  3. Opracowanie indywidualnych list mocnych/słabych stron oraz szans i zagrożeń – każdy członek zespołu najpierw samodzielnie sporządza listy wszystkich czynników uznanych przez niego za istotne dla strategicznej pozycji przedsiębiorstwa.
  4. Integracja list indywidualnych, opracowanie wspólnej macierzy SWOT, uspójnienie nazewnictwa, selekcja czynników mniej istotnych.
  5. Dyskusja i szczery dialog wszystkich zaangażowanych w badania uczestników, spojrzenie na problematykę z różnych punktów widzenia.
  6. Wypracowanie planów i wariantów działań w przyszłości, obejmuje przedstawienie wstępnych strategii działania, które następnie będą uszczegóławiane i wdrażane.
Czasami warto zrobić jeden krok w tył, by w późniejszym etapie moc iść do przodu. Wiemy, ze trudno jest nam przyznać się do błędów, lecz jest to niezbędne do dalszego rozwoju. Należy ocenić, które działania przynoszą nam oczekiwane efekty, a które prowadzą nasza firmę w przepaść. W tym celu warto pochylić się nad statystykami zebranymi przez nas, bądź konkurencyjne firmy.
 

Nie da się osiągnąć sukcesu, bez podjęcia pewnego ryzyka. Należy jednak sprawdzić czy nasze działania będą przynosić efekty. W tym celu warto pochylić się nad danymi i ocenić ewentualne szanse i zagrożenia. Ważne jest by nie popełniać tych samych błędów co konkurencja.

Szanse to wszystkie zmiany w otoczeniu organizacji, które mogą mieć pozytywny wpływ na jej funkcjonowanie. Zaliczymy do nich chociażby wzrost popytu, pojawienie się nowej grupy klientów, małą konkurencję, sprzyjające prawo, dostęp do zaawansowanych technologii, zmiana zachowań konsumentów czy dobra sytuacja gospodarcza w kraju

Zagrożenia podobnie, jak szanse są to czynniki niezależne od przedsiębiorstwa, tym razem stwarzają one niebezpieczeństwo wystąpienia negatywnych zmian. Zaliczymy do nich wszelkie kryzysy, liczną konkurencję, małe zapotrzebowanie na dany produkt, niekorzystne prawo, zmiana trendów czy obecność monopolisty na rynku.